Vườn Thượng Uyển Là Gì
 Cốđô Huế |
Thượng uyển (ngự uyển) là đầy đủ khu vườn bản vẽ xây dựng tuyệt rất đẹp là khu vực vua, quan triều đình đi dạo chơi, buông câu, hiểu sách, dìm thơ... Sau rất nhiều giờ có tác dụng việc. Khác nước ngoài đến Huế thường do dự không biết sân vườn thượng uyển nghỉ ngơi đâu! Sử sách mang đến hay, bên dưới triều Nguyễn kéo dãn 143 năm (1802-1945) vẫn xây dựng rất nhiều vườn thượng uyển, và cho tới lúc này một số vườn cửa còn vết tích và trong những vườn ấy vẫn còn đấy nguyên vẹn trên thực địa!
Theo sách "Thần tởm nhị thập cảnh - Tập thơ của Vua Thiệu Trị", trong trăng tròn bài thơ đơn vị vua vịnh 20 thắng cảnh danh tiếng của kinh thành Huế xưa, có tới bảy bài vịnh các vườn thượng uyển. Những bài thơ này được biểu hiện trên tranh gương đóng góp khung thếp kim cương treo vào cung điện. Hiện nay một giữa những bức tranh gương đó vẫn còn. Đọc thơ từ thời điểm cách đó hơn 150 năm ta hoàn toàn có thể hình dung về những vườn thượng uyển đẹp nhất kinh đô đã có miêu tả.
Bạn đang xem: Vườn thượng uyển là gì
Vườn Thiệu Phương, một sân vườn thượng uyển kiến tạo năm 1828 (Minh Mạng) nghỉ ngơi trong Tử Cấm Thành. Bài thơ thất ngôn chén cú vịnh vườn này được tự khắc tranh gương thơ còn may mắn sót lại, hiện vẫn tồn tại lưu duy trì trong bảo tàng Cổ thiết bị Huế".
Vườn rộng mênh mông thắm nhan sắc hoaBao năm hương ngát gió gửi xa.Lan vươn dáng khỏe sen tròn trịaCúc nép thân nhỏ mai mặn mà...
Theo sử sách, khu vườn này còn có tường gạch men bao quanh. ở vị trí chính giữa là phần nhiều hồi lang tất cả mái lợp ngói hoàng lưu ly rất độc đáo dẫn ra tứ phía, thông suốt mãi với nhau theo như hình chữ vạn. Vào vườn gồm hai ngôi đình và hai hiên lãm ở tư góc, tất cả hai lạch nước tên là Ngự Câu, gồm hòn trả sơn Trích Thúy Sơn. Năm 1841, bên dưới thời vua Thiệu Trị, sân vườn Thiệu Phương được đầu tư chi tiêu sửa sang. Phía tây gồm thêm năng lượng điện Hoàng Phúc thêm những đình tạ để vua câu cá và chờ mát. Đến nay, vệt tích còn lại duy độc nhất vô nhị của vườn thượng uyển này là chiếc cổng ở trong Đại Nội, trên cổng vẫn tồn tại dòng chữ lớn: "Ngự chế - Thiệu Phương viên môn, Minh Mạng cửu niên cat nhật tạo".
Xem thêm: Khu Căn Cứ Vàm Sát - Đảo Khỉ, Khu Căn Cứ Vàm Sát Đảo Khỉ Tphcm
 |
Vườn Thư quang đãng được biểu thị trong bài bác thơ Thư Uyển Xuân quang đãng (Nắng xuân vườn Thư Quang) là trong số những vườn ngự uyển, tráng lệ, nổi tiếng được xây dựng vào thời điểm năm 1836 (Minh Mạng) phía bắc Hoàng Thành (thuộc phường Thuận Thành bây giờ). Vườn gồm chu vi nửa cây số, gồm sáu cửa ngõ ra vào, có tương đối nhiều điện lầu gác, đình tạ, những cầu gồm mái, vườn cửa hoa, hồ nước nước, chim cây... Thơ vua Thiệu Trị viết thật đẹp, thật lung linh về vườn này:
Vườn Ngự Viên là cảnh quan thứ năm được vua Thiệu Trị ca tụng qua bài thơ Ngự Viên đắc nguyệt (Ngự Viên ngắm trăng):
Thâm nghiêm cung cấm giữa canh khuyaTrong nỗ lực ao thu trăng nước hòaLiền dải thành tháp in lóng lánhSáng ngời hoa thụ rực nguy nga.
Vườn Ngự Viên được thi công năm 1821, ở góc cạnh đông bắc Tử Cấm Thành. Dấu vết hiện vẫn còn là hồ Ngọc Dịch, tè Ngự Hà và một số hòn mang sơn ngơi nghỉ khu nhà lầu Ngự Tiền công sở (thời Bảo Đại) trong Hoàng Thành thời Minh Mạng ở hướng đông bắc có hồ nước Nội Kim Thủy. Thân hồ có hòn đảo Doanh Châu được xuất bản thành một vườn thượng uyển với bản vẽ xây dựng cầu kỳ gồm hệ thống gác, đình, lầu, thủy tạ, hiên lãm... Với các hòn đưa sơn, tre, sen, mai, trúc, cúc. Đây là nơi những vua Nguyễn thường ra dạo chơi, ngóng mát, đề thơ vịnh cảnh. Trên hòn đảo Doanh Châu này, đẹp nhất là gác Hải - Tịnh Niên Phong (sóng im mùa no). Vua Thiệu Trị xếp gác này vào Thần gớm nhị thập cảnh với có bài thơ Cao những Sinh Lương vịnh gác này. Bây giờ hồ Nội Kim Thủy vẫn còn đó các hòn đảo mọc đầy cây trồng cỏ dại. Cũng vào thời Minh Mạng, Thiệu Trị, một hoa viên nữa được ca tụng hết lời là Cung ngôi trường Ninh với khối hệ thống lầu điện nguy nga, hồ nước nước, sân vườn cây hoa thâm u, tất cả núi Bảo Sơn, Kình Ngự, gồm lạch Đào Nguyên như bồng lai tiên cảnh. Cung trường Ninh cũng rất được vua Thiệu Trị đề thơ:
... Đình mặt hồ lắng cả trời cao?Sông nước cuộn mây hợp sắc mầuTơ liễu theo đề nghị vương sợi gióHương sen luồn cửa cuốn trường bào
Vào năm 1840, vua Nguyễn còn cho làm một sân vườn thượng uyển nổi tiếng ở gần khu ruộng vua cày khi có tác dụng lễ Tịch Điền (phường Tây Lộc bây giờ) call là sân vườn Thượng Mậu. Con kiến trúc cũng giống như như các vườn ngự uyển khác, nhưng hầm hố và hoa hệ hơn. Đây chính là nơi Hoàng tử Miên Tông (vua Thiệu Trị sau này) sống và nghiên cứu và phân tích kinh sử. Vua làm tới hàng chục bài thơ mệnh danh các cảnh quan trong vườn cửa này, trong số đó có bài bác Thường Mậu quan tiền Canh (xem cày ngơi nghỉ vườn thường Mậu) nổi tiếng.
Xem thêm: lau cua dat mui quang trung
 |
Một sân vườn thượng uyển khét tiếng đẹp tự thời Minh Mạng tới lúc này tuy vẫn hoang phế vẫn còn đó nguyên diện tích s và hình hài phong cách thiết kế là hồ Tịnh Tâm. Hồ thuộc phường Thuận Thành, từ cửa ngõ Thượng Tứ đi thẳng vào. Hồ do ngăn sông Kim Long nhưng mà thành tự thời Gia Long. Trên hồ tất cả hai hòn đảo có đơn vị kho cất thuốc súng của triều đình. Năm 1839, vua Minh Mạng mang lại sửa sang, gây ra thành sân vườn ngự uyển lớn và đẹp tuyệt vời nhất Hoàng gia. 8.000 nô lệ tham gia thi công công trình. Xây xong, vua đánh tên là Tịnh vai trung phong Hồ. Chu vi hồ nước 1.450 m. Trên hồ nước có ba đảo. Hai đảo lớn phía nam điện thoại tư vấn là Bồng Lai, bắc là Phương Trượng. Đảo nhỏ tuổi phía tây hòn đảo Phương Trượng call là Doanh Châu. Giữa hòn đảo Bồng Lai tất cả Điện Bồng Doanh nguy nga, tất cả cầu Bồng Doanh nối vào bờ, bao gồm nhà Thủy Tạ Thanh Tâm, có lầu Trùng Luyện. Trên đảo Phương Trượng có gác nam Huân nhị tầng, có cầu Bích Tảo, gồm lầu Tịnh Tâm, rồi hiên, đình, hòn trả sơn, cây cổ thụ, hiên chạy dài mái lợp... Chung quanh hai đảo lớn cùng quanh hồ trồng các tre trúc, liễu và các loại hoa. Khắp mặt hồ nước thả sen hồng, sen trắng... Vua Thiệu Trị xếp Tịnh vai trung phong Hồ là thắng cảnh thứ cha trong trăng tròn thắng cảnh khu đất Thần Kinh, với bài bác thơ đề Tịnh trung ương Hạ Hứng (cảm hứng ở hồ nước Tịnh trung ương vào mùa hè). Bức tranh thơ này có vẽ lại cảnh hồ nước xưa. Hồ nước Tịnh trung tâm nếu chi tiêu phục chế lại nguyên trạng chắc chắn sẽ vươn lên là điểm du ngoạn kỳ thú. Bởi ngoài việc tham quan du lịch để phát âm thêm cảnh vườn thượng uyển xưa khác nước ngoài còn được mọi phút thưởng ngoạn quý giá. Tiếc nuối thay, cho đến nay, Tịnh trung tâm Hồ vẫn còn hoang phế, chỉ hầu hết bông sen là vẫn nở đúng mùa.
